Advies groep 8

 

Probleemanalyse groep 8:

Pesten is het grootste probleem dat speelt in de groep van juf Martine. Eén van haar leerlingen wordt systematisch gepest. Dit komt de sfeer in de klas niet ten goede.

De leerling in kwestie heeft via het GGD al een assertiviteitscursus gevolgd. Toch zou de school meer moeten doe om situaties als deze zoveel mogelijk te voorkomen. We zijn daarom opzoek gegaan naar middelen die de leerlingen de school in zijn geheel kunnen helpen bij het voorkomen en omgaan met pesten.

De kinderen van groep 8 zullen de komende periode veel bezig zijn met het onderwerp pesten.

De volgende zaken zijn in ons advies opgenomen:

 

 Advies groep 8

·                     Het maken gezamenlijk maken van een pestprotocol

·                     Werkbladen over pesten

·                     Rollenspel

·                     Cursus voor de hele klas

·                     Elfjes les

·                     Bronnenlijst voor leerkracht en leerlingen

 

 Het gezamenlijk maken van een pestprotocol

De leerlingen van groep 8 moeten zich bewuster worden van de impact dat pesten op een kind kan hebben. Omdat er in deze groep gepest wordt, ligt het onderwerp dus erg gevoelig. Als er niets aan gedaan wordt, zal het probleem zich echter niet uit zichzelf oplossen.

Daarom is het van groot belang dat de leerkracht van groep 8 het probleem bespreekbaar maakt.

Het is belangrijk dat de kinderen door hebben wat wel en niet kan binnen en buiten de klas.

Een goed begin is het gezamenlijk opstellen van een pestprotocol.

Hoe de leerkracht dit wil invullen, is aan hem/haar. Het is verstandig om een inleiding te geven aan het onderwerp pesten. Dit kan gedaan worden aan de hand van een boek

( bijvoorbeeld Spijt! Van Carry Slee) of door het laten zien van een film.

Vervolgens moet het onderwerp bespreekbaar worden gemaakt. Dit houdt in dat de leerkracht de leerlingen vragen moet stellen over de inleiding.

Omdat het onderwerp erg gevoelig kan liggen, kan de leerkracht het best beginnen met vragen als:

 

·                     Wat gebeurde er tijdens de inleiding.

·                     Wat vonden jullie ervan

·                     Hoe zouden jullie je voelen als je in zo’n situatie staat.

 

 

 

De bovengenoemde vragen snijden het onderwerp perfect aan. Het is belangrijk om het geven van antwoorden heel vrijblijvend te houden. Sommige kinderen hebben behoorlijk wat meegemaakt als het op pesten aankomt, deze kinderen zullen minder gemakkelijk over deze gebeurtenissen kunnen praten dan kinderen die nooit gepest zijn.

Vraag vervolgens aan de leerlingen wat je zou kunnen doen aan pesten in de klas en in school.

Noteer alle tips van de leerlingen. Leg de leerlingen uit, dat ze samen de schouders onder pestgedrag gaan zetten. Een goede tip van ene leerling kan zijn:

·                     Kom op voor elkaar!

 

Probeer de leerlingen deze tips tegen pesten zoveel mogelijk te laten onderbouwen. Hierdoor moeten de leerlingen goed nadenken, waarom het nou zo belangrijk is om voor elkaar op te komen.

Na de regelopstelling kun je samen met de leerlingen vorm geven aan het opstellen van het contract.

Het is belangrijk dat de kinderen nauw betrokken zijn bij het maken van het contract (leerlingen laten typen/knippen/plakken etc.)

Nadat het contract klaar is, kan deze ondertekend worden door alle leerlingen van de klas. Bespreek met de leerlingen dat het contract een vaste plek in de klas zal krijgen en dat de leerlingen elkaar aan het contract mogen herinneren.

Een voorbeeld van een anti-pest contract is te zien op de afbeelding. Bron: Afbeelding uit eigen collectie

Werkbladen over pesten

 Als leerkracht kun je veel materialen inzetten om de leerlingen na te laten denken over pesten. Door de kinderen werkbladen te laten maken, worden ze zich bewuster van alles wat met pesten te maken heeft. Bovendien kan de leerkracht de kinderen vragen stellen via een werkblad. Door vragen aan de leerlingen te stellen kan de leerkracht nagaan hoeveel kinderen uit de klas al eens in aanraking zijn gekomen met pesten.

Hieronder staan 2 voorbeelden van werkbladen die afgenomen zouden kunnen worden bij de leerlingen van groep 8.

Het eerste werkblad, is een vertrouwelijk werkblad. De leerlingen kunnen dit werkblad inleveren bij de leerkracht als zij dat willen, dit hoeft echter niet.

Het werkblad gaat in op de geschiedenis die kinderen hebben met pesten. Alhoewel inleveren niet verplicht is,worden de leerlingen wel gevraagd om het werkblad sowieso in te vullen.

Door de ingeleverde exemplaren kan de leerkracht een beeld schetsen van de kinderen die in aanraking zijn geweest met pestgedrag.

 

 

Dit werkblad is van:

Groep:

 

Wat is pesten?

 

 

Ben je zelf wel eens gepest?

 

 

Voel je je veilig in de klas en op school?

 

 

 

Wordt er in de klas gepest?

 

 

Wat zou je doen als je gepest wordt?

 

 

 

Heb je zelf wel eens iemand gepest? Waar ging dit toen over?

 

 

Zou je op durven te komen voor iemand als je ziet dat hij/zij gepest wordt?

 

 

Hoe denk jij, dat we kunnen voorkomen dat er in onze klas gepest wordt?

 

Teken in het vak hoe jij zou reageren, als je beste vriend/vriendin gepest zou worden.

 

 

 

 

 

 

 

 

Rollenspel

Kinderen kunnen veel leren aan de hand van rollenspel. Ze leren tijdens het rollenspel hoe het is om tijdelijk iemand ander te zijn.

Verschillende situaties waarin pesten voorkomt kunnen nagespeeld worden. Hoe hebben de kinderen het spelen ervaren? En hoe zouden ze zich voelen als ze echt in een situatie als deze zouden zitten?

Hieronder staan voorbeelden van rollenspellen aangegeven. De rollenspellen verschillen qua speleraantallen.

Het is belangrijk dat leerlingen zowel de rol van pesten, als slachtoffer ervaren.

 

·                     Twee pesters, 1 slachtoffer, locatie: schoolplein

·                     Eén pester, 1 slachtoffer, 1 helper, locatie: sportclub

·                     Eén pester, 1 slachtoffer, 1 leerkracht, locatie: schoolplein

 

Leg de kinderen duidelijk uit, dat ze tijdens het rollenspel, moeten handelen op de manier waarvan zij denken dat het beste bij hun rol past.

“Rollenspel houdt in dat een situatie uit de werkelijkheid wordt nagebootst. Dit wordt vaak gedaan om een probleem te onderzoeken.

Bij kinderen met een taalachterstand is het vaak zo dat men een situatie laat uitbeelden om de bijbehorende woorden van het onderwerp te behandelen.

Vaak (bij therapeutische psychodrama bijvoorbeeld)is het ook de bedoeling dat men door rollenspel inzicht krijgt in de wijze waarop men zelf in een situatie reageert. (om dit uiteindelijk te verbeteren)”

2004,de Nooij, Holger, Kijk op spel, pagina236

Cursus voor de hele klas

Omdat er in het basisonderwijs veel gepest wordt, is het belangrijk om de kinderen goed te begeleiden en om als docent goed oog te houden voor de gebeurtenissen in de klas.

Het is raadzaam om in een “ risicogroep” aandacht te besteden aan het onderwerp pesten.

Dit kan op allerlei manieren gebeuren.

Er zijn instanties die zich volledig op pesten in het basisonderwijs hebben gericht. Bij deze instanties werken mensen die regelmatig basisscholen bezoeken. Ze kunnen uitgenodigd worden voor het geven van een gastles over pesten.

Een voorbeeld van zo’n instantie is pestweb.nl. Via pestweb.nl kunnen ook gastdocenten worden uitgenodigd om in de klas een gastles te komen verzorgen. Het uitnodigen van en gastspreker is een mooie manier om het onderwerp pesten aan te snijden.

Daarnaast is het verstandig om als school een weerbaarheids cursus of een assertiviteitscursus aan te bieden. De leerling die gepest wordt kan via het GGD een cursus volgen.

Op bijna alle scholen wordt gepest, daarom zijn wij van mening dat het een verstandige stap is om dit in te voeren in het lesprogramma. Door hier wekelijks, klassikaal aandacht aan te besteden, blijft het thema actueel.

Bovendien is de hele klas betrokken bij de cursus. Niet alleen de leerlingen die gepest worden.

Door het geven van deze cursussen leren kinderen hoe zij zich moeten weren tegen pesterijen. Ze leren op te komen voor zichzelf. Daarnaast leren de kinderen hoe zij een ruzie uit moeten praten. Ook dit gebeurt weer aan de hand van een rollenspel, zoals eerder in dit advies al genoemd is.

Als leerkracht is het belangrijk om te weten wat er speelt in de klas. Daarom hebben wij een observatieformulier voor juf Martine ontworpen. Zij kan aan de hand van dit formulier de gang van zaken en de pesterijen in haar klas goed in de gaten houden.

 

 

Groep: Datum: Observator:

Naam leerling (pester):

Namen van andere betrokkenen:

Beschrijving van de pestsituatie:

Inmiddels ondernomen stappen:

Gemaakte afspraken:

 

 

Elfjes les

 

De leerlingen van groep 8 kunnen op verschillende manieren bezig zijn met het onderwerp pesten. Omdat pesten een gevoelig onderwerp is, is het belangrijk dat de werkvorm de leerlingen aanspreekt.

Blijf bij dit soort onderwerpen altijd dicht bij de belevingswereld van het kind. Een voorbeeld van een les rond pesten kan bijvoorbeeld zijn, het maken van elfjes.

Leg de kinderen voor de les duidelijk uit dat het elfje dat ze gaan maken over pesten moet gaan. Als de leerlingen nog niet echt bekend zijn met het maken van een elfje, kan de leerkracht eerst samen met de leerlingen een elfje gaan maken. Een elfje heeft de volgende opbouw:

 

1 woord

2 woorden

3 woorden

4 woorden

1 woord

 

Uiteindelijk vormen deze woorden dus een gedichtje van 11 woorden. De leerlingen kunnen de elfjes versieren en deze voorlezen in de klas. Een voorbeeld van een elfje dat de leerkracht samen met de klas zou kunnen maken, is hieronder afgebeeld.