Digitaal pesten
Digitaal pesten
Kinderen maken veel gebruik van internet en een deel van hun leven speelt zich tegenwoordig online af. Dit betekent dat je naast gewoon pesten ook via internet kan pesten of gepest kunt worden. Dit wordt ook wel cyberpesten genoemd. Het blijkt dat het gemak en de anonimiteit van internet onder tieners ongeremder pestgedrag veroorzaken omdat ze veilig achter een computer zitten en dus niemand ziet dat zij de pesters zijn. Ook wordt het online schelden door tieners vaker als een geintje gezien dan het schelden in de echte wereld.
Wat valt allemaal onder digitaal pesten?
· Iemand een gemene email of sms sturen.
· Iemand uitschelden of belachelijk maken per e-mail, op MSN, in een chatbox of per sms.
· Iemand een dreigmailtje of dreigsms sturen.
· Foto's van iemand anders op internet zetten.
· Een msn-bom versturen. (Het versturen van ontzettend veel berichten tegelijk aan één persoon. Hierdoor kunnen bij die persoon programma's op de computer vastlopen en is hij of zij heel lang bezig om alle berichtjes te verwijderen.)
· Iemand opzettelijk een virus versturen.
· Gehackt worden. (Een hacker kan bijvoorbeeld de computer onbruikbaar maken of aan privé informatie komen.)
Een stappenplan voor de leerkracht, wat te doen bij online pestgedrag in je klas:
Stap 1 - De klacht
Een leerling of ouder komt naar u toe, er worden vervelende mails gestuurd, de dader is onbekend (al zijn er meestal wel vermoedens). Probeert u zoveel mogelijk materiaal te verzamelen, het betreffende mailtje (of mailtjes), de MSN conversaties (deze kunnen opgeslagen worden, zie Bescherming) en evt. de SMS'jes. Leest u deze eerst rustig door, het kan namelijk voorkomen dat een mailtje helemaal niet zo gemeen bedoeld is. Over e-mail kan je geen gevoelens overbrengen, je ziet er geen gezicht bij.
Stap 2 - De bron
Wordt het kind in kwestie ook in de klas gepest? Of is het een buitenbeentje? In dat geval zal de bron meestal binnen de klas zitten. Ook binnen de school (parallel klas, of hogere klas) is mogelijk, heeft het kind laatst ruzie met iemand gehad? Indien dit uit te sluiten is zal de bron buiten school liggen. Het is dan echter nog steeds belangrijk dat het kind geholpen wordt. Indien de bron binnen school ligt, ga dan praten met de leerkracht van die klas (of met uw eigen klas) misschien geeft iemand het meteen wel toe.
Stap 3 - Informatie en bewijs
Probeer zoveel mogelijk bewijsmateriaal te verzamelen, vraag het kind om de mailtjes uit te printen en in zijn e-mailinbox te bewaren. Deze kunnen later indien nodig door de politie worden gebruikt om de afzender te achterhalen. Hetzelfde geldt voor MSN en SMS. Ondertussen kunt u het kind natuurlijk al leren om vervelende personen op MSN te blokkeren of, als de bron buiten de school ligt, een ander e-mail adres aan te maken. De ICT-verantwoordelijke op school kan vaak ook helpen om te achterhalen of de mailtjes vanaf school zijn verstuurd.
Stap 4 - Gesprek met de ouders
Ga met de ouders van het gepeste kind praten, wanneer begon het pesten? Hebben zij enig idee wie er achter kan zitten? In principe volgt u dezelfde procedure als bij gewoon pesten
Stap 5 - Gesprek met de klas
Vertel in de klas dat er iemand vervelende mails ontvangt, laat duidelijk merken dat het kind dat gepest wordt dit niet op prijs stelt, als het een uit de hand gelopen grap betrof, draaien de kinderen nu wel bij en stoppen met verzenden. Kijk of er kinderen zijn die elkaar beschuldigen, of schuldig gedrag vertonen. Bespreek met de hele klas waarom het zo erg is om online gepest te worden (je ziet niet wie het is, kan je niet verweren). Vertel ze dat alleen de grootste lafaards via het internet pesten.
Stap 6 - indien bron bekend / binnen de school
Als de bron van het pesten nu bekend is, kunt u het pestprotocol van uw school volgen. De pester kan snel worden gestraft en de hele klas moet een aantal lessen krijgen over verantwoord internetgebruik
Stap 7 - indien bron onbekend / buiten de school
Als duidelijk wordt dat de bron niet binnen de school zit, kunt u alleen het gepeste kind wapenen. Gebruik daarvoor ons beschermingsgedeelte. Vraag het gepeste kind om een nieuw e-mail adres aan te maken en dat niet uit te geven, behalve aan zijn vrienden / vriendinnen. Vraag het kind ook om mensen die hij niet kent, niet te accepteren op MSN. Mocht de pester nu toch weer achter deze gegevens komen, is het duidelijk dat de bron binnen de school zit.
Conclusie
Online pesten lijkt in veel gevallen op gewoon pesten, de gewone procedures kunnen dus een heel eind gevolgd worden. Het grootste probleem is meestal dat de bron onbekend is. De bron bekend maken is bijzonder moeilijk, het kan slechts gedaan worden door de politie. Daarom is het belangrijk om er met de kinderen over te praten en op die manier de bron te vinden.
Als de bron buiten de school zit, is het vaak genoeg als het kind een nieuw e-mail adres aanmaakt en dit niet uitgeeft. Leer uw kinderen voorzichtig om te gaan met privégegevens.
Maar digitaal pesten gebeurt niet alleen via msn en email. Enkele voorbeelden van andere vormen van digitaal pesten zijn:
Forums
Kinderen kunnen vrij anoniem (bijvoorbeeld onder een nickname) berichten plaatsen op forums. Het is dus heel gemakkelijk om vervelende dingen over iemand te schrijven. De kans is groot dat die persoon het leest en diegene weet dan niet wie het geschreven heeft. En als dat op een populaire site gebeurt, zullen veel mensen het lezen. Pesten via internet is daarbij vaak veel harder dan pesten in het gewone leven. De daders kunnen immers anoniem blijven en durven daardoor hun treiterijen te overdrijven.
Filmen met mobieltje of webcam
Digitaal pesten is ook het uitlokken van een vechtpartij en deze filmen met een digitale camera van een mobiele telefoon. Dit filmpje wordt daarna op internet gezet. Zo kan iedereen ‘genieten' van de mishandelingen. Ook opnames die via de webcam worden gemaakt, kunnen vastgelegd worden door een ander. Die opnames kunnen de gefilmde persoon jarenlang achtervolgen. Deze manier van digitaal pesten is vaak een enorme breuk in de privacy van diegene. Het gaat vaak om persoonlijke foto’s of filmpjes die niet bestemd zijn voor de hele wereld.
Webwinkels
Het online bestellen van producten voor iemand anders is een veel voorkomende vorm van digitaal pesten. Het is bijvoorbeeld vrij eenvoudig om via internet een (proef)abonnement op een tijdschrift aan te vragen. Dit gaat altijd via eenvoudige invulformulieren, die het ontvangende bedrijf vrijwel nooit op waarheid controleert. De pester kan dus simpelweg de naam van iemand anders invullen, die het product vervolgens in de bus krijgt.
Een paar voorbeelden van kinderen die ervaring hebben met het pesten van kinderen via msn:
Jasper: "Ik ga anderen altijd lekker spammen via MSN: ik stuur ze MSN-bommen. Ik laat een programmaatje eindeloos hetzelfde bericht versturen. Als ze me niet blokkeren, loopt hun computer vast."
Ilhan: ‘Met een programmaatje stuur ik iedereen uit mijn MSN-lijst, z'n 140 contacten, voornamelijk meisjes, tegelijkertijd hetzelfde bericht: "Wil je verkering met me?" En als iemand 'ja' zegt, schrijf ik: 'Geintje!'"
Een voorbeeld van iemand die gepest is via msn:
Ook ik was slachtoffer van een lolbroek. Een jongen van tien jaar oud. Ik kende hem niet persoonlijk. Hij stuurde me een link naar een videofilmpje. Je zag een vrouw een lief liedje zingen, het liedje werd zoeter en nog zoeter. Volkomen onverwacht, als een duveltje uit een doosje, veranderde de zoete vrouw in een krijsende zombie. Holle ogen en veel bloed. Horror. Ik schrok me rot en dat zei ik.
Ik zei: "Dat grapje vond ik NIET leuk."
"HA HA HA"
"Je hebt me laten schrikken, ik vond het geen leuk grapje, begrijp je me?"
"HA HA HA"
